Iguanodon bernissartensis
|
Soortbeschrijving :Iguanodon bernissartensis is een ornithische dinosaurus die leefde tijdens het Onder-Krijt (Boven-Barremisch-Lager-Aptiaan: 126-122 miljoen jaar geleden) in Engeland, België, Duitsland en Spanje. Het was een grote plantenetende dinosaurus (volwassen dieren waren tussen de 9 en 11 meter lang) met een gewicht van ongeveer 8 ton. Over de houding en manier van voortbewegen van deze dinosaurus wordt nog steeds gediscussieerd: sommige paleontologen denken dat hij zich op twee voeten voortbewoog, waarbij zijn enorme staart het gewicht van de voorkant van zijn lichaam compenseerde), maar op zijn voorpoten kon steunen als hij liep. Zijn duim vormde een vergrote spoor, bedekt met een hoornachtig omhulsel, dat hij als verdedigingswapen kon gebruiken. |
Beschrijving van het specimen :IRSNB R51 is het holotype van Iguanodon bernissartensis, tentoongesteld in de dinogalerij van het Instituut voor Natuurwetenschappen (Brussel, België). De eerste Iguanodon beenderen werden in april 1878 ontdekt in de mijn van Bernissart (Bekken van Bergen, België). Mijnwerkers die een verkenningsgalerij groeven doorheen een kleiafzetting 322 meter onder de grond, vonden een reeks beenderen die ze naar boven brachten. Na deze ontdekking organiseerde het Koninklijk Museum voor Natuurgeschiedenis van België snel een grootschalige opgraving van meer dan twee jaar in Bernissart dit bracht een dertigtal opmerkelijk goed bewaarde Iguanodonskeletten aan het licht. Dit was de allereerste ontdekking van complete, gearticuleerde skeletten van grote dinosaurussen, waardoor paleontologen eindelijk een nauwkeurig beeld kregen van de anatomie van deze lang uitgestorven reuzen. IRSNB R51 is het eerste exemplaar dat weer in elkaar is gezet n een positie waarvan wordt aangenomen zoals tijdens zijn leven. Het werd in mei 1883 voor het eerst aan het grote publiek gepresenteerd.
|
Osteologische beschrijvingen
Schedel en onderkaken :Met zijn lange snuit lijkt de schedel van Iguanodon oppervlakkig gezien op die van moderne paarden. Zijn kaken en tanden zijn bijzonder verfijnd, wat het verbazingwekkende evolutionaire succes van deze dinosauriërs kan verklaren. Het voorste deel van de kaken wordt gevormd door twee afzonderlijke elementen - de premaxilla op de bovenkaak en de predentair op de voorste kaak - die geen tanden hadden maar bedekt waren met een hoornen bek. Verder naar achteren in de kaken zijn de tanden georganiseerd in bijzonder effectieve rijen op de maxilla (bovenkaak) en de dentary (onderkaak). Elke tand is ruitvormig, typisch voor plantenetende dinosauriërs. Ze zijn nauw met elkaar verbonden en vormen verschillende opeenvolgende rijen, waarvan er slechts één tegelijk werd gebruikt om te kauwen. Zodra een tand versleten was, viel hij uit en werd hij onmiddellijk vervangen door een tand uit de volgende rij. Een ander opvallend kenmerk van de kaken van Iguanodons is de uitgebreide ontwikkeling van coronoid uitsteeksels aan de achterkant van elke onderkaak. Deze uitsteeksels vormen lange hefboomarmen waarlangs zeer krachtige kauwspieren werden aangehecht.
De botten van de schedel en onderkaak van Iguanodon waren niet volledig met elkaar vergroeid, zelfs niet bij volwassen dieren. Maar sommige van hen vormden afzonderlijke articulaire oppervlakken die enige intracraniële mobiliteit mogelijk maakten. De twee onderkaken zijn niet vergroeid aan de voorkant van de snuit, maar vormen in plaats daarvan een zeer los articulair oppervlak, enigszins versterkt door de aanwezigheid van een middenbeentje dat kenmerkend is voor ornithische dinosauriërs, de predentair. Aan de achterkant was de verbinding van de onderkaak met de rest van de schedel, via twee lange verticale botten die quadraten worden genoemd, ook bijzonder mobiel. Dankzij deze hoge mate van beweeglijkheid van de schedel kon Iguanodon beide kanten van zijn kaken onafhankelijk van elkaar gebruiken tijdens het kauwen, terwijl de huidige kauwende zoogdieren (koeien bijvoorbeeld) slechts één kant tegelijk kunnen gebruiken. |
|
Montage : Christophe Mallet (Instituut voor Natuurwetenschappen) and Samba Soussoko (Laetoli Production) - CC-BY-ND) |
Ontdek de volledige beschrijving op Vertebrates (computers aleen). Klik op in de applicatie om de taal te selecteren |
Originele tekening : Gustave Lavalette,1883 (Instituut voor Natuurwetenschappen) - CC-BY |
||
Originele tekening : Gustave Lavalette,1883 (Instituut voor Natuurwetenschappen) - CC-BY |
HDigitalisering | |||
|
Project: BRAIN-be 2.0 Iguanodon 2.0Auteurs :
Christophe Mallet, Filippo Bertozzo, Aurore Mathys, EDDyLab / ULiège, Jamie MacLaren
Montage :
Christophe Mallet, Samba Soussoko
Scannertypes :
Artec Eva, Artec Spider, HDI FlexScan, photogrammetry
Maart 2021 - Juli 2023
|
||
Video: Stijn Pardon, (Instituut voor Natuurwetenschappen) - CC-BY |
HBeweging | |
Video: Samba Soussoko (Laetoli Production) en Christophe Mallet (Instituut voor Natuurwetenschappen) - CC-BY-ND |
Vaste tentoonstelling |
|
|
Foto: Thierry Hubin, RBINS - CC-BY |
Foto: Thierry Hubin, (Instituut voor Natuurwetenschappen) - CC-BY |
In the cage 1#4 |
Size Matters | |
Start at 0:52Episode 2 |
||
In the cage 2#4 |
The rigth position | |
Start at 0:52Episode 2 |
||
In the cage 3#4 |
Beauty is only skin-deep | |
Start at 0:52Episode 2 |
||
In the cage 3#4 |
Swiss Army Knife | |
Start at 0:52Episode 2 |
||